Sejarah Singkat Mazhab Hanbali Ahmad Bin Muhammad
Mazhab Hanbali, nama penyusunya adalah ahmad bin muhammad bin hanbal bin hilal. Beliau di lahirkan di bagdad dan meninggal dunia pada hari jumat tanggal 12 robiulawal tahun 241 hijriah. Semenjak kecil beliau belajar di bagdad , syam, hijaz, dan yaman. Beliau adalah murid imam syafi,i. Syafi'i memuji beliau katanya saya keluar dari bagdad tidak saya tinggalkan disana seorang yang lebih takwa, lebih wara' dan lebih alim selain ahmad bin manbal, yang sungguh banyak menghafal hadis.
Murid beliau banyak yg tekemuka, di antaranya yaitu bukhari dan muslim. Beliau berpegang teguh pada fatwa sahabat apabila tidak ada nas. Beliau menyusun mazhab nya atas empat dasar.
Dasar pertama adalah nas al quran dan hadis. Dalam soal yanh beliau hadapi beliau selidiki ada atau tidaknya nas, kalau ada nas, beliau berfatwa menurut nas itu.
Dasar Kedua adalah fatwa sahabat dalam satu peristiwa, apabila tidak ada nas yang bersangkutan dengan peristiwa itu, beliau cari fatwa dari para sahabat. Apabila ada fatwa dari salah seorang sahabat sedangkan beliau tidak melihat bantahannya dari sahabat sahabat lain beliau hukumkan peristiwa itu menurut sahabat tadi. Jika fatwa itu berbeda antara beberapa sahabat beliau memilih yang lebih dekat pada kitab atau sunnah.
Dasar ketiga, ialah hadis mursal atau lemah apabila tidak bertentangan dengan dalil dalil yang lain.
Dasar empat ialah qias. Beliau imam hanbali tidak memakai qias kecuali apabila tidak ada jalan lain.
Mazhab hanbali sangat berhati hati dalam melahirkam fatwa apabila tidak ada nas asar sahabat. Kemungkinan besar karena sangat hati hatinya beliau menjalankan fatwa itulah yang menyebabkan lambatnya mazhab beliau tersiar di daerah daerah yang jauh, apabila murid murid beliau pun sangat berhati hati pula.